Researchers in Residence
Null
We delen met enthousiasme onze eerste Researchers in Residence: Jorge Philippe en Jasmine Ramakant Akerkar. Zij gaan beiden de komende weken onderzoek doen naar de bouwhistorische sporen van Kasteel Slangenburg.
De onderzoeken zijn onderdeel van een nieuw traject van Monumentenbezit, waarbij iemand voor een bepaalde periode ‘woont’ in een van onze monumenten als Researcher in Residence. Hierdoor kan er intensief onderzoek gedaan worden naar een specifiek thema.
Afgelopen maandag startte onze eerste onderzoeker. Jorge Philippe is een tweedejaars Portugese student bij het Raymond Lemaire International Centre for Conservation aan de KU in Leuven. Hij volgt hier Advanced Master in Conservation on monuments and sites, waar een onderzoeksstage onderdeel van uitmaakt. De komende weken doet hij bouwhistorisch onderzoek naar het metselwerk van Kasteel Slangenburg. Aan de hand van de stenen gebruikt in de gevel van het kasteel gaat Jorge onderzoeken in welke periodes het kasteel is gebouwd.
Onderzoek naar de gevel
Jorge: “Ik heb eerder onderzoek gedaan naar een bakstenen toren en hoe je het metselwerk kunt interpreteren. De geschiedenis leren kennen door onderzoek te doen naar de materialen. Dat vond ik interessant, dus toen ik zag dat ik dit onderzoek kon doen naar de gevels van Kasteel Slangenburg, werd ik enthousiast. Ik ben blij dat ik mijn 6 weken durende onderzoek kan starten met Jeroen als mijn begeleider. Ik hoop verschillende soorten materialen te vinden die twee of drie bouwfasen aangeven, zodat ik ze kan vergelijken. Het zal een uitdaging worden om een deel van het metselwerk te meten vanwege de kasteelgracht, maar dat is niet te overkomen!”
In zijn onderzoek begint Jorge met het maken van foto’s van de gevels. Het onderzoek start bij de zuidgevel – het oudste deel van het kasteel – waar de meeste sporen in te zien zijn. Je kunt dat als bezoeker ook zien; daar waar de stenen een andere kleur hebben – deze komen uit de 14de-eeuw of zelfs ouder! Erna gaat hij door naar de westgevel, ook een van de oudere delen van het kasteel. Zijn resultaten legt hij vast in een rapport. Aan het eind van zijn onderzoekstraject weten we hopelijk meer over de vroege bouwgeschiedenis van het kasteel; uit de tijd vóór kasteelheer Van Baer.
Onderzoek met 3D-Model
Volgende week start ook onderzoeker Jasmine. Zij is ook een student bij het Raymond Lemaire International Centre for Conservation aan de KU in Leuven, met dezelfde masterstudie als Jorge. Jasmine gaat onderzoek doen naar de draagconstructie van het kasteel en daar een digitaal 3D model van maken. Uit het model gaat onder andere blijken waar de stenen wanden staan en hoe de kelder in elkaar zit.
Haar onderzoeksperiode bedraagt ook ongeveer zes weken. Het voelt alsof we zijn teruggegaan in de tijd”, vertelt ze verwonderd in het artikel in oktober 2024 van De Gelderlander. Haar onderzoek vindt met name plaats in de kelder. “Daar ligt de 1 oudste fundering. Het bestuderen van stenen lijkt misschien simpel, maar dat is het niet. In de tijd dat hier een gastenverblijf zat zijn alle muren wit gestuukt. Om de bouwstructuren toch te achterhalen moet ik goed en gedetailleerd schetsen, gebruik maken van de huidige kennis in archieven en staar ik uren naar de stenen en groeven. Maar eerlijk gezegd; als architect doe ik niks liever!”
Resultaten samenvoegen
Het idee van deze onderzoeken is om alle bouwlagen en -fases zo volledig mogelijk in kaart te brengen. De resultaten vergelijkt Jeroen vervolgens met de eerdere onderzoeken gedaan in de kap en koetshuizen.
Jeroen: “We weten al dat er restanten zitten van middeleeuws metselwerk, dat wordt nu verder onderzocht. Maar er zit ook jonger materiaal in de gevel. De maat van een steen en het type materiaal zegt bijvoorbeeld al veel over uit welke periode het moet komen. Aan de hand van dit nieuwe onderzoek weten we straks meer over de vroege bouwfases van Kasteel Slangenburg. Samen met de resultaten van Jasmine haar onderzoek maken we het plaatje van de bouwgeschiedenis nog completer.”