Biodiversiteit bij onze monumenten

Op 22 mei is het Internationale Dag van de Biodiversiteit. Voor Monumentenbezit zijn de gebouwde monumenten en hun groene omgeving onlosmakelijk met elkaar verbonden. Bovendien beschouwen we het groene en het gebouwde erfgoed als gelijkwaardig; beide onderdelen zijn zowel speler als decor. Zij vertellen samen het verhaal. Hoe groot of klein ook, als een speler of decorstuk ontbreekt, is het toneelstuk niet compleet.

We delen speciaal voor deze dag alvast een paar voorbeelden uit ons werk over hoe wij omgaan met biodiversiteit.

Beschermde soorten

Bij meerdere van onze monumenten staan beschermde plantensoorten. Zo is er bij de Ruïne van Brederode een grote kolonie gele muurbloemen aanwezig als beschermde plantensoort. Deze kolonie trekt veel bijen en vlinders aan. Ook de beschermde tongvaren is aanwezig op het terrein.

Op het terrein van een aantal monumenten staan zelfs monumentale bomen! Zoals de Zwarte Populier bij het gedenkmonument van Graaf Adolf of de bomen bij Kasteel Slangenburg. Er staan drie monumentale bomen op ons perceel hier: Jouglans Nigra (zwarte Noot), Catalpa en een Amerikaanse Eik. Deze bomen maken deel uit van een verzameling bomen in de landschapsaanleg achter het kasteel.

Door de beschermde status zijn wij verplicht om zorgvuldig om te gaan met deze planten en bomen. Maar ook voor niet-beschermde planten bekijken we per monument hoe die een plek kan krijgen in de ontwikkeling van een locatie. Voor ons geeft het groen een extra laag aan de beleving van een plek.

Nieuw maaibeleid

Groen maakt een gebied niet alleen aantrekkelijker voor mens, maar ook voor dier. Zo zijn we bij de Ruïne van Nuwendoorn onlangs afgestapt van het bestaande maaibeleid. Dat lijkt iets kleins, maar het heeft een groot effect. De ruïne ligt in een perceel grasland, met diverse heestervakken en bankjes. Voorheen werd dit perceel regelmatig gemaaid om zo de omwandeling rond het monument mogelijk te maken. Wij hebben, in overleg met onze hovenier, besloten om hier een zogeheten ‘Sinus-maaibeleid’ toe te passen.

Dit Sinusbeheer is een vorm van gefaseerd maaibeheer die werkt met meanderende maaivormen. Dat houdt in dat er een slingerend pad wordt vrijgemaaid en steeds een andere route volgend. Zo krijgen diverse vegetatie in het grasland de kans om tot ontwikkeling te komen. Dat levert een levendig landschap op voor vogels, dieren en insecten. Met het nieuwe maaibeleid blijft natuurlijk ook de looproute van en naar het monument beschikbaar, zodat het publiek deze mooie natuurlocatie kan bezichtigen.

Overwinteren en nesten

We trekken niet alleen nieuwe beestjes aan, maar geven ook thuis aan dieren die nu al frequente bezoekers zijn. Een veel voorkomende bezoeker is de vleermuis. Diverse soorten vleermuizen vinden in de winter een thuis in bijvoorbeeld: de Ruïne van Brederode, de Grote Kerk Veere, de Sint Lievensmonstertoren en de Toren in Goedereede. De ruimtes waar zij verblijven, sluiten we af voor het publiek zodat de dieren hier prettig kunnen overwinteren.

We hebben nog meer reguliere bezoekers bij onze monumenten. Veel van de dieren bouwen een nest bij onze monumenten. Zo zijn er bij Buitenplaats Trompenburgh en Kasteel Slangenburg ooievaarsnesten te vinden. Bij de Naarden-Vesting is er in 2021 een speciale habitat gemaakt voor de broedplaatsen van IJsvogels, die komen daar veel voor. Ook weten veel andere vogels de natuurrijke plekken rond onze monumenten te vinden. Elk voorjaar zijn er veel kuikentjes te vinden van diverse vogelsoorten. Maar ook kleine knaagdieren en marterachtigen nestelen in de natuur rondom onze monumenten, zoals dassen en steenmarters.