Nieuwe aanwinst voor Monumentenbezit: Boerhaavelaan 6 in Leiden

Architectuur van Hendrik Jesse

Hoewel de oorspronkelijke architect van Boerhaavelaan 6 vermoedelijk Willem Fontein was, kreeg het huis in 1926 zijn karakteristieke uitstraling dankzij de Leidse architect Hendrik Jesse (1860-1943). In de omgeving van de Rijnsburgerweg en de Boerhaavelaan zijn vele panden de hand van Jesse te zien. De Boerhaavelaan is in 1906 aangelegd als de Oegstgeesterlaan, op grondgebied dat voor de uitbreiding van 1896 tot Oegstgeest behoorde. De Leidse architect Jesse, bekend om zijn veelzijdige stijl en vakmanschap, verbreedde het pand en voorzag het van kenmerkende details als metalen ornamenten en royale raampartijen. Zijn ontwerpen balanceren tussen ambacht en vernieuwing: sobere, robuuste vormen met een verfijnd gevoel voor licht en ruimte.

Een huis met geschiedenis

Boerhaavelaan 6 heeft een rijke en soms beladen geschiedenis. Sinds de verkoop in 1920 aan professor J.A.J. Barge bleef het pand meer dan honderd jaar familiebezit. Begin november 1940 sprak Barge zich tijdens een door hem gegeven college uit tegen de nationaalsocialistische rassenleer en het uitsluiten van zijn Joodse collega’s. Anderhalf jaar later werd hij opgepakt en gevangengezet in het gijzelaarskamp St. Michielsgestel. Zijn woning, Boerhaavelaan 6, werd toen in gebruik genomen door de Ortskommandantur. Na de bezetting kwam het pand weer in handen van de familie Barge. Door de jaren heen heeft het huis verschillende functies vervuld, waaronder kunstatelier en woonhuis.

Nieuwe bestemming: Textile Research Centre

Monumentenbezit heeft voor het pand gezocht naar een nieuwe, maatschappelijk relevante bestemming. In overleg met de Gemeente Leiden is gekozen voor het Textile Research Centre (TRC), een toonaangevend instituut voor textielonderzoek, dat zich hier in 2026 zal vestigen. Daarmee krijgt het pand een culturele en wetenschappelijke invulling die past bij de historische waarde van de plek.

Behoud en herstel

Voordat het TRC het pand volledig in gebruik kan nemen, zullen er restauratiewerkzaamheden plaatsvinden. De structuur van het huis verkeert in goede staat, maar er zijn diverse herstelpunten. Zo worden asbest verwijderd, het casco hersteld, de elektrische installatie aangepast, loden leidingen vervangen, sanitair vernieuwd en binnenschilderwerk uitgevoerd. Deze werkzaamheden zijn nodig om het pand toekomstbestendig te maken. Monumentenbezit zal dit zorgvuldig laten uitvoeren, met respect voor de historische waarde van het gebouw. Daarnaast wordt aanvullend bouwhistorisch onderzoek gedaan om de geschiedenis en bouwfasen van het pand beter in kaart te brengen.

Fotografie: © Normafotografia / Norma van der Horst