Houtonderzoek Kasteel Slangenburg onthult verrassende bouwdata
Null
Recent dendrochronologisch onderzoek naar de kapconstructie van Kasteel Slangenburg heeft onverwachte inzichten opgeleverd over de bouwgeschiedenis van het iconische kasteel in Doetinchem.
Eerste verkenning
In januari 2024 vond een eerste verkenning plaats, waarin werd onderzocht of dendrochronologisch onderzoek – het dateren van hout – mogelijk zou zijn bij Kasteel Slangenburg. Al snel bleek de kap van het kasteel veel complexer dan gedacht. Bouwhistoricus Jeroen van der Werf van Monumentenbezit legde zijn bevindingen vast in het artikel De hashtag van Van Baer: een bouwhistorisch onderzoek bij Kasteel Slangenburg, dat de basis vormde voor een gestructureerd boorplan.
Start van het dendrochronologisch onderzoek
Op 18 maart 2025 startte Paul Borghaerts van Borghaerts Houtdatering met het nemen en analyseren van houtmonsters bij Kasteel Slangenburg. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) ondersteunde het onderzoek met een subsidie. De resultaten waren verrassend: geen enkel houtmonster bleek ouder dan 1651. Dit werpt nieuw licht op de vraag of het kasteel werkelijk werd herbouwd tijdens het Twaalfjarig Bestand (1609-1621), zoals lange tijd werd aangenomen.
Verschillende vleugels, verschillende bouwfasen
De resultaten geven een duidelijker beeld van de gefaseerde opbouw van het kasteel. Het hout in de kap op de rechtervleugel werd in 1651-1652 gekapt, dat in het middendeel in 1688-1690 – wat aansluit bij de grote verbouwing door Frederik Johan van Baer – en dat in de kap op de linkervleugel in 1710-1711, vlak voor Van Baers overlijden in 1713. Het hout werd over het algemeen een tot twee jaar nadat het gekapt werd in de constructie verwerkt. Deze dateringen helpen het verhaal van Kasteel Slangenburg beter te reconstrueren.
Resultaten
Op 28 maart presenteerde Jeroen van der Werf de resultaten tijdens het Bouwhistorisch Platform van de RCE. In het Jaarverslag van 2024 verschijnt een uitgebreid artikel over het onderzoek, de verrassende antwoorden én de nieuwe vragen die deze opleveren. De geschiedenis van Kasteel Slangenburg blijkt complexer – en boeiender – dan ooit gedacht.
